कोल्हापूर जवळील पर्यटन स्थळे: सहलीसाठी सर्वोत्तम ठिकाणे

कोल्हापूर जवळील पर्यटन स्थळे (tourist destinations near kolhapur in marathi)

कोल्हापूर हे महाराष्ट्रातील एक समृद्ध सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक वारसा असलेले ठिकाण आहे. पश्चिम घाटातील या शहरामध्ये निसर्गसौंदर्य, ऐतिहासिक महत्त्व, धार्मिक स्थळे आणि स्थानिक संस्कृतीचा अनुभव घेण्यासाठी विविध आकर्षणांची रेलचेल आहे. कोल्हापूर हे शहर निसर्ग, इतिहास, आणि संस्कृतीचा मिलाफ असलेले ठिकाण आहे. पर्यटकांना येथे मंदिरं, किल्ले, धबधबे, जंगलं, आणि ऐतिहासिक ठिकाणे भेट देण्याची संधी मिळते. या लेखात आपण कोल्हापूरच्या जवळील प्रसिद्ध पर्यटन स्थळे (tourist destinations near kolhapur in marathi), तेथील खास वैशिष्ट्ये, स्थानिक संस्कृती, आणि साहसी क्रिया याबद्दल अधिक माहिती घेऊया.

tourist destinations near kolhapur in marathi

१. महालक्ष्मी मंदिर, कोल्हापूर (Shri Ambabai Temple, Kolhapur)

कोल्हापूरचे महालक्ष्मी मंदिर, अंबाबाई मंदिर म्हणून ओळखले जाते, ते संपूर्ण महाराष्ट्रात प्रसिद्ध आहे. हे मंदिर प्राचीन चंदेल राजांनी बांधले आहे, आणि दगडी शिल्पांनी युक्त असलेले आहे. कोल्हापूरच्या महालक्ष्मी मंदिराचा इतिहास सुमारे १३०० वर्षे जुन्या चंदेल राजवटीपर्यंत पोहोचतो. देवी महालक्ष्मी ही महाराष्ट्राची आद्य शक्ती मानली जाते आणि या मंदिराचे विशेष महत्त्व आहे. मंदिराच्या वास्तुशिल्पात हिंदू धर्मातील विविध शैलींचा वापर आहे. महालक्ष्मी देवीची सुंदर आणि दागिन्यांनी सजवलेली मूर्ती भक्तांना मोहवते. अनेक भक्त देवीचे आशीर्वाद घेण्यासाठी इथे येतात.

• मुख्य आकर्षण: महालक्ष्मी देवीची प्राचीन मूर्ती, शिल्पकला, नवरात्र महोत्सवात मंदिरातील विशेष पूजा आणि महोत्सव.
• विशेष माहिती: नवरात्र आणि दीपावलीच्या काळात येथील महोत्सव विशेष आकर्षण असतो, त्यामुळे या काळात दर्शनासाठी गर्दी असते.
• कसे पोहोचावे:कोल्हापूर रेल्वे स्टेशनपासून अवघ्या ५ किमी अंतरावर.

२. पन्हाळा किल्ला (Panhalagad)

पन्हाळा किल्ला हा एक ऐतिहासिक किल्ला आहे, जो शिवाजी महाराजांच्या युद्धकलेचा साक्षीदार आहे. येथील अंबारखाना, दरबार हॉल, आणि अतीतिरिक्त भिंती यामुळे किल्ल्याचे ऐतिहासिक महत्त्व आहे. शिवाजी महाराजांच्या इतिहासात महत्त्वाची भूमिका बजावणारा पन्हाळा किल्ला पश्चिम घाटाच्या सृष्टिसौंदर्याने नटलेला आहे. इथून कोल्हापूरच्या निसर्गरम्य परिसराचे विहंगम दृश्य दिसते. पन्हाळा किल्ल्यावरून अफजलखानच्या फौजेसोबत झालेल्या लढाईची ऐतिहासिक पार्श्वभूमी स्पष्ट होते.आसपासचा परिसर आणि निसर्गाचे अद्वितीय दृश्य पाहता येते. शिवाजी महाराजांच्या इतिहासातील अनेक महत्त्वाच्या घटनांचे साक्षीदार असलेल्या या किल्ल्याच्या भव्यता आणि वास्तुकलेने पर्यटकांना आकर्षित केले आहे

• मुख्य आकर्षण: सामरिक दृष्टिकोनातून बांधलेला किल्ला, शिवाजी महाराजांचे इतिहास घडवणारे वास्तुकलेचे नमुने. समरगड, अंबारखाना, आणि दरबार हॉल. या किल्ल्याच्या इमारतींचे वास्तुशिल्प पाहण्यासाठी इतिहासप्रेमींना येथे नक्कीच भेट द्यावी लागते.
• टिप: पावसाळ्यात किल्ल्याच्या परिसरातील निसर्गदृश्य अधिक मोहक दिसते.
• कसे पोहोचावे:कोल्हापूरपासून २० किमी अंतरावर, बस किंवा खासगी वाहनाने सोयीस्कर प्रवास.

३. रंकाळा तलाव (Rankala Lake)

रंकाळा तलाव हा कोल्हापूरच्या हृदयात वसलेला शांत आणि निसर्गरम्य तलाव आहे. याच्या काठावर फिरणे, बोटिंग, आणि तलावातील सूर्यास्ताचे दृश्य पाहणे हे पर्यटकांना विशेष आवडते.रंकाळा तलाव कोल्हापूर शहराच्या मध्यभागात असून, शांतता आणि निसर्गसौंदर्यामुळे पर्यटकांना येथे येण्याचा मोह होतो. या तलावाच्या आजूबाजूला सुंदर बगीचे आहेत आणि तलावात बोटिंगची सुविधा आहे. संध्याकाळी तलावाच्या काठावर फिरणे म्हणजे एक वेगळाच आनंद आहे.

• मुख्य आकर्षण: बोटिंग, विविध पक्ष्यांचे दर्शन, तलावाच्या किनारी सुंदर बगीचे.
• विशेष माहिती: तलावाजवळील गार्डनमध्ये पिकनिकसाठी जागा आहे.

४. ज्योतिबा मंदिर (Shree Jyotiba Temple Kolhapur)

ज्योतिबा मंदिर हे कोल्हापूरपासून जवळ असलेले एक प्राचीन मंदिर आहे. महाराष्ट्रातील एका शक्तिशाली देवतेला अर्पण केलेले हे मंदिर चैत्र पौर्णिमेला मोठ्या यात्रेचे आयोजन करते. या यात्रा उत्सवामध्ये हजारो भक्तांनी देवीचे आशीर्वाद घेण्यासाठी मंदिरात हजेरी लावली आहे.ज्योतिबा मंदिर हे ३१०० फुट उंच डोंगरावर स्थित आहे. चैत्र पौर्णिमेला भरवल्या जाणाऱ्या यात्रेमुळे हे मंदिर प्रसिद्ध आहे. देवीच्या भक्तांनी नटलेले हे मंदिर महाराष्ट्रातील धार्मिक पर्यटनाच्या दृष्टीने महत्त्वाचे ठिकाण आहे.

• मुख्य आकर्षण: चैत्र पौर्णिमेचा उत्सव, मंदिरातील अप्रतिम मूर्ती, आणि उंचावरून दिसणारे डोंगराचे विहंगम दृश्य.
• कसे पोहोचावे: कोल्हापूरपासून फक्त १७ किमी दूर, वाहनाने सहज पोहोचता येते.

नक्की वाचा -- महाराष्ट्रातील कमी प्रसिद्ध पण सुंदर पर्यटनस्थळे | Tourist places in Maharashtra

५. दूधसागर धबधबा (Dudhsagar Falls)

कोल्हापूरपासून जवळच असलेला दूधसागर धबधबा पावसाळ्यात पर्यटनासाठी आकर्षणाचे केंद्र बनतो. याच्या पांढऱ्या धारा दूधासारख्या दिसत असल्यामुळे या धबधब्याला दूधसागर असे नाव दिले आहे.दूधसागर जलप्रपात हा पावसाळ्यात कोल्हापूरपासून जवळील एक अप्रतिम धबधबा आहे. धबधब्याचे पांढरे पाणी दुधासारखे दिसते, त्यामुळे याला 'दूधसागर' असे नाव दिले आहे. हा धबधबा पर्यटकांमध्ये विशेषतः फोटोग्राफीसाठी लोकप्रिय आहे.

• मुख्य आकर्षण: फोटोग्राफी, निसर्गदर्शन, आणि थरारक अनुभव, धबधबा, ट्रेकिंग, निसर्गदर्शन, पावसाळ्यातील दृष्य.
• टिप: पावसाळ्यात हा धबधबा पूर्ण क्षमतेने वाहत असतो आणि दृश्य अविस्मरणीय असते.
• कसे पोहोचावे: स्थानिक बस आणि खासगी वाहनाद्वारे सोयीस्कर प्रवास.

६. गगनबावडा घाट (Gaganbawda)

गगनबावडा घाट हा एक सुंदर घाट आहे, जो हिरव्यागार वनराईने वेढलेला आहे. येथील ट्रेकिंग आणि वन्यजीव निरीक्षणामुळे साहसी पर्यटकांसाठी हे आदर्श ठिकाण आहे.गगनबावडा घाट हा निसर्ग प्रेमींना आकर्षित करणारे ठिकाण आहे. हिरव्या वनराई आणि उंच डोंगरांनी नटलेला हा घाट पाहण्यासाठी निसर्गप्रेमी आणि ट्रेकर्स नेहमी येतात. विशेषतः पावसाळ्यात, हा घाट पावसाच्या धारा आणि धुके यामुळे अत्यंत मोहक दिसतो.

• मुख्य आकर्षण: ट्रेकिंग, हिरवळ, वन्यजीव निरीक्षण.
• कसे पोहोचावे: कोल्हापूरपासून ५५ किमी अंतरावर असलेला हा घाट खासगी वाहनाने सोयीस्कर आहे.

७. नृसिंहवाडी (Nrusinhawadi)

नृसिंहवाडी हे कृष्णा आणि पंचगंगा नदीच्या संगमावर वसलेले प्रसिद्ध धार्मिक ठिकाण आहे. येथे दत्तगुरूंचे मंदिर आहे, ज्यामुळे अनेक भक्त येथे येतात. धार्मिक आस्था असणाऱ्यांसाठी संगमावर स्नान करणे महत्त्वाचे मानले जाते.

• मुख्य आकर्षण: कृष्णा-पंचगंगा संगम, दत्तगुरू मंदिर, धार्मिक वातावरण.
• विशेष माहिती: श्रद्धाळूंसाठी संगमावर स्नान करणे महत्त्वाचे आहे, ज्याने पापांचा नाश होतो अशी श्रद्धा आहे.

८. सिद्धगिरी ग्रामजीवन संग्रहालय (Kaneri Museum)

सिद्धगिरी ग्रामजीवन संग्रहालय ग्रामीण महाराष्ट्राच्या परंपरागत जीवनाचा उत्कृष्ट अनुभव देणारे एक अनोखे ठिकाण आहे. येथे पारंपरिक शेतकरी जीवनाचे दर्शन घडवणाऱ्या मूर्तींचे प्रदर्शन आहे.सिद्धगिरी ग्रामजीवन संग्रहालय हे ग्रामीण महाराष्ट्रातील पारंपरिक जीवनावर आधारित आहे. येथे विविध मूर्ती, शेतकरी जीवनाचे प्रदर्शन, प्राचीन वस्त्रे, रस्त्यावरचे दुकाने इत्यादींच्या माध्यमातून महाराष्ट्राच्या ग्रामीण संस्कृतीचे दर्शन घडवले आहे.

• मुख्य आकर्षण: शेतकरी जीवनावर आधारित मूर्ती, भारतीय ग्रामीण संस्कृतीचे दर्शन.
• कसे पोहोचावे: कोल्हापूरपासून काही किमी अंतरावर.

नक्की वाचा -- भारतातील ११ रहस्यमयी मंदिरे (Top 11 Mysterious temples)

९. न्यू पॅलेस आणि शाहू संग्रहालय (New Palace)

न्यू पॅलेस हा एक ऐतिहासिक राजवाडा आहे. यामध्ये शाहू महाराजांचे ऐतिहासिक वस्त्र, शस्त्रे, चित्रे, आणि अन्य हस्तकलेचे नमुने ठेवलेले आहेत. संग्रहालयामध्ये इतिहासातील अनेक गोष्टींचे दर्शन घेता येते.

• मुख्य आकर्षण: वैयक्तिक वस्त्रे, शाहू महाराजांचे शस्त्रे, सोन्याच्या हस्तकलेचे नमुने, चित्रे.
• कसे पोहोचावे: कोल्हापूरच्या मध्यवर्ती ठिकाणी.

१०. कण्हेरी मठ (Kanheri Math)

कण्हेरी मठ हा एक धार्मिक आणि ऐतिहासिक दृष्टिकोनातून महत्त्वपूर्ण मठ आहे. हा मठ वार्षिक उत्सवासाठी प्रसिद्ध आहे, ज्यामध्ये मोठ्या संख्येने भक्त सहभागी होतात. हे कोल्हापूरपासून जवळ स्थित असून, श्री कान्हेरीनाथांचा उत्सव दरवर्षी येथे मोठ्या प्रमाणात साजरा केला जातो.

• मुख्य आकर्षण: मठातील धार्मिक वातावरण, प्राचीन शिल्पकला, वार्षिक उत्सव.

११. विषाळगड किल्ला (Vishalgad Fort)

विषाळगड किल्ला शिवाजी महाराजांच्या इतिहासाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. हा किल्ला त्याच्या भव्यतेसाठी आणि निसर्गसौंदर्यासाठी प्रसिद्ध आहे. विषाळगड किल्ला हा कोल्हापूरपासून काही अंतरावर असून, शिवाजी महाराजांच्या साम्राज्याचा इतिहास सांगणारा एक महत्त्वाचा किल्ला आहे. हा किल्ला त्याच्या भव्यतेसाठी आणि आर्किटेक्चरसाठी प्रसिद्ध आहे.

• मुख्य आकर्षण: किल्ल्याचे मजबूत बांधकाम, डोंगराचे विहंगम दृश्य, ऐतिहासिक महत्त्व.
• कसे पोहोचावे: कोल्हापूरपासून ७६ किमी अंतरावर.

१२. दाजीपूर अभयारण्य (गवा अभयारण्य) - Dajipur Wildlife Sanctuary

दाजीपूर अभयारण्य, गवा अभयारण्य म्हणून ओळखले जाते, हे पश्चिम घाटातील एक वन्यजीव अभयारण्य आहे. येथे गवे, भिन्न प्रकारचे पक्षी, आणि निसर्ग अनुभवता येतो. दाजीपूर अभयारण्य, गवा अभयारण्य म्हणून ओळखले जाते, हे पश्चिम घाटातील एक वन्यजीव अभयारण्य आहे. येथे गवे (भारतीय बायसन) पाहायला मिळतात. हे ठिकाण वन्यजीवप्रेमी आणि निसर्गप्रेमींसाठी एक उत्तम पर्याय आहे.

• मुख्य आकर्षण: भारतीय बायसन, पक्षी निरीक्षण, जंगल सफारी.
• कसे पोहोचावे: कोल्हापूरपासून ८० किमी अंतरावर आहे.

नक्की वाचा -- जगातील लांब दहा नद्या (Longest rivers in the world in Marathi)

१३. अंबोली घाट (Amboli ghat)

अंबोली घाट पावसाळ्यातील धबधब्यांसाठी प्रसिद्ध आहे. पश्चिम घाटात वसलेले हे ठिकाण निसर्गप्रेमी आणि फोटोग्राफर यांच्यासाठी आदर्श आहे. अंबोली घाट कोल्हापूरच्या जवळ वसलेले एक सुंदर पर्यटन स्थळ आहे. येथे अनेक छोटे धबधबे आहेत आणि पावसाळ्यात हा घाट निसर्ग प्रेमींना आकर्षित करतो.

• मुख्य आकर्षण: हिरवळ, धबधबे, घाटाचे विहंगम दृश्य.
• कसे पोहोचावे: कोल्हापूरपासून ७० किमी अंतरावर आहे.

१४. मोहितेगड किल्ला

मोहितेगड किल्ला हा ऐतिहासिक किल्ला आहे, जो शिवाजी महाराजांच्या सत्ताकाळात सामरिक दृष्टिकोनातून महत्त्वाचा होता. किल्ल्याचे बांधकाम आणि सामरिक महत्त्व यामुळे पर्यटकांना याचा इतिहास जाणून घेण्याची संधी मिळते.

• मुख्य आकर्षण: किल्ल्याचे सामरिक महत्त्व, निसर्गसौंदर्य, ऐतिहासिक वास्तुकला.

१५. पावनगड (Pavangadh)

पावनगड हा धार्मिक दृष्टिकोनातून महत्त्वपूर्ण किल्ला आहे. इथे हनुमानाचे मंदिर आहे, ज्याचे दर्शन घेण्यासाठी पर्यटक आणि भाविक येतात.

• मुख्य आकर्षण: हनुमान मंदिर, किल्ल्याचे विहंगम दृश्य, पवित्र वातावरण.

१६. गोकाक धबधबा (Gokak Water Falls)

गोकाक धबधबा हा एक अप्रतिम धबधबा आहे, जो त्याच्या पावसाळ्यातील सुंदर दृश्यासाठी प्रसिद्ध आहे. हा धबधबा खासकरून निसर्गप्रेमी आणि साहसी पर्यटकांसाठी आकर्षणाचे केंद्र आहे.

• मुख्य आकर्षण: फोटोग्राफी, धबधब्याचे शक्तिशाली दृश्य, पर्यावरणाचा अनुभव.

नक्की वाचा -- काळ्या मुंग्या Black Ants का चावत नाहीत ? Interesting Facts

निष्कर्ष

कोल्हापूर आणि त्याच्या आसपासची विविध पर्यटन स्थळे निसर्ग, इतिहास, आणि धार्मिकता यांचा उत्तम संगम आहे. महालक्ष्मी मंदिरापासून गगनबावडा घाटापर्यंत, आणि सिद्धगिरी ग्रामजीवन संग्रहालयापासून दूधसागर धबधब्यापर्यंत, प्रत्येक स्थळाचे विशेष महत्त्व आहे.कोल्हापूरला भेट देताना (tourist destinations near kolhapur in marathi) या सर्व स्थळांचे अवश्य दर्शन घ्या आणि या ऐतिहासिक, धार्मिक, आणि निसर्गरम्य ठिकाणांचा अनुभव घ्या.