सुकन्या समृद्धी योजना(Sukanya Samriddhi Yojana in Marathi): मुलींच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी भारत सरकारची विशेष योजना
भारत सरकारने सुकन्या समृद्धी योजना (Sukanya Samriddhi Yojana in Marathi) २०१५ साली सुरू केली, मुख्य उद्दिष्ट मुलींच्या शिक्षणासाठी आणि विवाह खर्चासाठी सुरक्षित निधी प्रदान करणे. "बेटी बचाओ, बेटी पढाओ" अभियानांतर्गत सुरू केलेली ही योजना मुलींना आर्थिकदृष्ट्या स्वतंत्र बनवण्यास मदत करते.
 |
| सुकन्या समृद्धी योजना (Sukanya Samriddhi Yojana): मुलींच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी योजना |
सुकन्या समृद्धी योजनेची संकल्पना आणि उद्दिष्टे
भारतामध्ये मुलींच्या शिक्षण आणि विवाहाचा खर्च हा नेहमीच एक महत्त्वाचा मुद्दा राहिला आहे. मुलगी वाढवण्याचे आर्थिक ओझे पालकांवर कमी करण्यासाठी सरकारने ही योजना आणली आहे. सुकन्या समृद्धी योजना पालकांना उच्च व्याजदरासह दीर्घकालीन बचतीची संधी देते.
सुकन्या समृद्धी योजना म्हणजे काय? | What is Sukanya Samriddhi Yojana?
सुकन्या समृद्धी योजना ही एक विशेष बचत योजना आहे. या योजनेचा उद्देश मुलीच्या शैक्षणिक खर्च, विवाह खर्च आणि भविष्यातील आर्थिक सुरक्षितता आहे. ह्या योजनेत मुलगी २१ वर्षाची होईपर्यंत उच्च व्याज दर मिळतो.
सुकन्या समृद्धी योजना कशी काम करते? | How does Sukanya Samriddhi Yojana work?
सुकन्या समृद्धी योजनेत एक खाते उघडले जाते, ज्यात मुलीच्या नावाने वार्षिक ठेवी जमा केल्या जातात. मुलीच्या २१ व्या वर्षी हे खाते मॅच्युर होऊन सर्व रक्कम परत मिळते. ही योजना दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी असून, विशेषतः उच्च व्याजदर, कंपाउंडिंग लाभ, करमुक्त मॅच्युरिटी रक्कम आणि शिक्षणासाठी निधी काढण्याची सुविधा या योजनेला अन्य योजनांपेक्षा अधिक फायद्याची बनवते.
नक्की वाचा -- प्रधानमंत्री किसान सन्मान (Kisan Samman Nidhi) निधी योजना
सुकन्या समृद्धी योजना का निवडावी? | Why choose Sukanya Samriddhi Yojana?
भारतीय समाजात मुलीच्या शिक्षण आणि लग्नाचा खर्च मोठा मानला जातो, त्यामुळे ही योजना पालकांना त्यांच्या मुलीच्या भविष्याची आर्थिक सुरक्षितता देण्यात मदत करते. सुकन्या समृद्धी योजना ही कमी मुदतीत जास्त लाभ मिळवून देते, म्हणूनच मुलीच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी ही योजना अधिक प्रभावी ठरू शकते.
सुकन्या समृद्धी योजना खात्याची वैशिष्ट्ये
१. उच्च व्याजदर
सुकन्या समृद्धी योजनेचा व्याजदर इतर बचत योजनांपेक्षा अधिक आहे. सध्या हा व्याजदर ७.६% आहे, जो तिमाही बदलला जातो. ह्या योजनेमध्ये कंपाउंडिंग लाभ मिळत असल्यामुळे व्याजदर अधिक फायद्याचा ठरतो.
२. कर सवलत
या योजनेत केलेली गुंतवणूक आयकर अधिनियमाच्या 80C अंतर्गत करमुक्त आहे. यामुळे पालकांना कर सवलत मिळते, जेणेकरून बचत वाढू शकते.
३. खात्याचा मॅच्युरिटी कालावधी
सुकन्या समृद्धी योजना खाते मुलीच्या २१ व्या वर्षापर्यंत चालवता येते किंवा तिच्या लग्नाच्या वयातही खाते बंद करता येते, परंतु हे लग्न किमान १८ व्या वर्षीच असावे.
४. किमान आणि कमाल ठेवीची रक्कम
- किमान रक्कम: खाते चालू ठेवण्यासाठी वार्षिक किमान २५० रुपये जमा करावे लागतात.
- कमाल रक्कम: वार्षिक कमाल मर्यादा १.५ लाख रुपये आहे.
सुकन्या समृद्धी योजनेचे तोटे
लिक्विडिटी मर्यादा: योजना दीर्घकालीन असल्यानं २१ वर्षांपूर्वी संपूर्ण रक्कम काढता येत नाही.
वार्षिक ठेवीची आवश्यकता: खाते चालू ठेवण्यासाठी किमान २५० रुपये वार्षिक ठेवावे लागतात.
नक्की वाचा -- 2024 अर्थसंकल्पात विद्यार्थ्यांसाठी कर्ज योजना
पात्रता
खाते मुलीच्या जन्मानंतर १० वर्षांपर्यंत उघडता येते. खाते उघडण्यासाठी पालक किंवा कायदेशीर संरक्षकाने अर्ज करावा लागतो. मुलगी भारतात राहणारी असावी, म्हणजेच NRI किंवा परदेशी नागरिकांसाठी ही योजना उपलब्ध नाही.
सुकन्या समृद्धी योजनेचे फायदे
१. उच्च व्याजदर लाभ
२. कर लाभ
३. भविष्यासाठी आर्थिक सुरक्षितता
४. मुलीच्या शिक्षणासाठी निधी
आवश्यक कागदपत्रे
१. मुलीचा जन्मदाखला.
२. पालक किंवा कायदेशीर संरक्षकाचे ओळखपत्र (उदा. आधार कार्ड, पॅन कार्ड).
३. रहिवासी पुरावा (उदा. निवडणूक ओळखपत्र, पासपोर्ट, विज बिल).
कोठे खाते उघडावे
सुकन्या समृद्धी योजना खाते पोस्ट ऑफिस किंवा SBI, ICICI, PNB यांसारख्या अधिकृत बँक शाखांमध्ये उघडता येईल. आपल्या जवळच्या शाखेत भेट देऊन अर्ज प्रक्रिया जाणून घ्या.
अर्ज प्रक्रिया
१. बँक किंवा पोस्ट ऑफिसमधून अर्ज फॉर्म घ्या किंवा त्यांच्या संकेतस्थळावरून तो डाउनलोड करा.
२. मुलगी व पालकांची माहिती भरण्यात आली पाहिजे.
३. आवश्यक कागदपत्रांच्या प्रती संलग्न करा.
४. अर्ज व किमान २५० रुपये रक्कम देऊन खाते उघडा.
५. खाते उघडल्यानंतर पासबुक दिले जाईल.
नक्की वाचा -- पीएम-सूर्य घर (pm-surya-ghar-muft-bijli-yojana) : मोफत वीज योजना
सामान्य प्रश्न
प्रश्न १: सुकन्या समृद्धी योजना खात्यात वार्षिक किती वेळा पैसे जमा करू शकतो?
उत्तर: एक वर्षात कितीही वेळा पैसे जमा करता येतात.
प्रश्न २: जर वार्षिक ठेवीची रक्कम भरली नाही तर काय होईल?
उत्तर: जर किमान ठेवीची रक्कम जमा केली नाही, तर खाते बंद होऊ शकते. पण खाते पुन्हा चालू करण्यासाठी विलंब शुल्क भरावे लागेल.
निष्कर्ष
सुकन्या समृद्धी योजना ही मुलीच्या भविष्याची आर्थिक सुरक्षितता मिळवण्यासाठी एक उत्कृष्ट योजना आहे. भारत सरकारने ही योजना मुलींच्या आर्थिक सक्षमीकरणासाठी आणि त्यांच्या शिक्षणाच्या संधीसाठी राबवली आहे.
सुकन्या समृद्धी योजनेची संकल्पना आणि उद्दिष्टे, सुकन्या समृद्धी योजना म्हणजे काय? | What is Sukanya Samriddhi Yojana?, सुकन्या समृद्धी योजना कशी काम करते? | How does Sukanya Samriddhi Yojana work?, सुकन्या समृद्धी योजना का निवडावी? | Why choose Sukanya Samriddhi Yojana?, सुकन्या समृद्धी योजना खात्याची वैशिष्ट्ये, तोटे, फायदे, कागदपत्रे, कोठे खाते उघडावे, अर्ज प्रक्रिया यांबाबत संपूर्ण माहित दिली आहे ती तुम्हाला कशी वाटली व तुमचा अभिप्राय आम्हाला नक्की कळवा. 🙏
टिप्पणी पोस्ट करा